Vijf kilometer van het stadje Gura Humorului, in het schilderachtige
dorp Humor, ligt het gelijknamige nonnenklooster (de gemeenschap telt circa
veertig bewoners). De omgeving behoort tot de mooiste van de provincie Suceava
en de kloosterkerk is een zeer vermaarde middeleeuwse stichting. Het is een van
de oudste beschilderde kerken. Tussen de bergen en dicht bij de rivier was het
een belangrijke doorgaans- en controlepost. Een inscriptie boven de ingang
vertelt dat de kerk is gesticht in 1530 door de Moldavische landheer Toader
Bubuiog en zijn vrouw Anastasia, ten tijde van de heerschappij van Petru Rareş.
Tot de domeinen van het klooster behoorden onder andere vijf dorpen, een
berg en een imkerij. Op 500
meter ligt de ruïne van een oudere kerk, gebouwd ten
tijde van Alexander de Goede (Alexander cel Bun; 1400-1432). De
verdedigingtoren is opgericht door Vasile Lupu in 1641). Hoe groot en sterk het
klooster ooit is geweest, is onbekend, maar de restanten zijn indrukwekkend. In
de 16de eeuw is veel van het klooster teloorgegaan tijdens
oorlogshandelingen, waarna Teo Bubuiog, een hoge adviseur van Rareş, de
restauratie voor zijn rekening heeft genomen. Beiden zijn te zien in fresco’s
waarin de kerk wordt opgedragen als cadeau aan Jezus.
De kloosterkerk van Humor is de eerste met een open voorportaal en een
kamer erboven die voor een deel de grafruimte overdekt. Vervolgens komt men in
de hoofdruimte, het kerkschip (naos), met aan de oostelijke kant het altaar,
afgescheiden door fraaie iconen van houtsnijwerk. De kerk is geheel
beschilderd, zoals de kloosterkerken van Voroneţ, Moldaviţa, Suceviţa en
Arbore.
De Moldavische Byzantijnse stijl maakt deze kerken uniek in de Orthodoxe
kerk. Het exterieur is van de hand van Toma Zugravul. Het 16e eeuwse
karakter is tot op de dag van vandaag bewaard gebleven.
Het portaal (pronoas) bevat een serie schilderingen betreffende de
kerkkalender, de hemelvaart van de heilige maagd Maria, diverse christelijke
kluizenaars, een lofzang op Maria, en engelen. In de grafruimte zijn
gebeurtenissen uit Maria’s leven te zien. De hoofdruimte is beschilderd met
portretten van heiligen en afbeeldingen betreffende het lijden van Christus.
Het gewelf is verrijkt met de schildering van Christus Koning (Christus
Panthocrator).
Verder zijn er in de hoofdruimte portretten van de stichters van de
kerk. Schilderijen in altaar- en koorruimte completeren de uitgebalanceerde
reeks fresco’s: Maria met het Jezuskind, het Heilig avondmaal, diverse heiligen
en vorsten – geheel overeenkomstig de
Roemeens orthodoxe traditie.
Zonder twijfel gaat de grootste aantrekkingskracht van de kloosterkerk
uit van de wandschilderingen buiten, die de oudste van de Boekavina zijn: onder
andere de Mariaboodschap, het Laatste oordeel en een schildering die verwijst
naar de bezetting van Constantinopel (Istanboel) door de Ottomanen. De hele
kerk, maar vooral de schilderingen, staan in het teken van zending. Door de
afbeeldingen kunnen toeschouwers zich tot het christelijke geloof geroepen
voelen. De historicus Vasile Drăguţ noemt het een feest van licht en stralende
kleuren.
Het klooster heeft een eeuwenoud boek in bezit, het ‘Humor Evangelie’,
opgetekend door de monnik Nicodim in 1473.
Aan het gebouw zijn diverse restauraties verricht, onder ander in 1868,
1882, 1960 en 1970. Vorig jaar zijn werkzaamheden aan de binnenkant gestart.
Dit klooster vind u terug in onderstaande vakanties in Roemenie: